Wanneer partners uit elkaar gaan (of dit nu samenwonen, geregistreerd partnerschap of een huwelijk is) moet er veel geregeld worden: Hoe wordt de zorg over de kinderen verdeeld? Kan ieder rondkomen met zijn of haar inkomen? Moet het huis worden verkocht? Hoe moet het met de schulden? Het is een hele onzekere en moeilijke periode, voor alle betrokkenen. En dan zijn de hiervoor gestelde vragen nog maar het begin. Stel dat er huwelijkse voorwaarden zijn opgesteld, hoe moeten die afgewikkeld worden? Kan het bedrijf van een der partijen nog wel verder zonder dat er (diep) in de reserves van het bedrijf moet worden getast. En bij al die onzekerheid en vele vragen, moet er ook nog gekozen worden voor een goede mediator? Je vraagt hierover raad bij vrienden of je zoekt op internet en zo kom je bij iemand terecht. Maar is dit wel de juiste mediator? In onze praktijk zien we helaas heel vaak convenanten van mediators zonder juridische achtergrond in het personen- en familierecht. Ondanks alle goede bedoeling is de verdeling of afwikkeling onzorgvuldig gedaan of wordt er in ieder geval door een der partijen aangegeven dat hij/zij niet goed was voorgelicht. In de praktijk zijn er twee soorten mediators: de advocaat-mediator en de mediator zonder juridische achtergrond. Het is daarbij de taak van de advocaat-mediator om de partijen te informeren over de juridische consequenties van bepaalde keuzes. De andere mediator heeft deze kennis in veel mindere mate en zal partijen daarom voor advies over de juridische consequenties van hun afspraken moeten doorverwijzen naar een eigen juridisch adviseur (advocaat). Dit advies wordt lang niet altijd gegeven of niet opgevolgd.
Een voorbeeld uit mijn praktijk:
Een vrouw, we noemen haar Hannie, komt bij me voor een wijziging van de kinderalimentatie. Ze vindt het vreemd dat haar man in een grote woning kan wonen, een dure, nieuwe auto heeft, diverse keren per jaar op vakantie kan gaan en maar € 50,= per maand voor de kinderen hoeft bij te dragen. Ik vraag haar naar het overeengekomen convenant en ouderschapsplan. Na dit gelezen te hebben vraag ik aan haar of zij weet waar ze afstand van heeft gedaan. Niet begrijpend kijkt ze me aan. Ik leg uit dat zij bij het aangaan van het huwelijk huwelijkse voorwaarden met een periodiek verrekenbeding waren overeengekomen. Weer een niet-begrijpende blik. Ik leg uit dat ze hadden afgesproken dat ze gedurende het huwelijk ieder jaar hun overgespaard inkomen (dus het geld uit inkomen dat ze niet aan het huishouden hebben besteed) met elkaar bij helfte moeten verrekenen. Doen ze dit niet dan gaat de wet ervan uit dat alles wat partijen hebben (geld, bedrijf, huis) is verkregen met overgespaard inkomen, tenzij bewezen kan worden dat het op een andere manier is verkregen. Hannie geeft aan dat zij niet op die wijze is voorgelicht. In het geval van Hannie waren er twee koophuizen (waarvan een zonder hypotheek), een bedrijf, twee levensverzekeringen en drie effectenrekeningen. In het convenant stond dat partijen wisten dat er sprake was van huwelijkse voorwaarden met een periodiek verrekeningbeding, maar dat partijen hiervan geen nadere verrekening wensten. Ieder behield wat er op zijn of haar naam stond en daarmee was de kous af. Na 28 jaar samenzijn (waarvan veertien jaar getrouwd) behield meneer dus alle activa, mevrouw behield een een spaarrekening met € 10.000,= en ontving € 50,= per maand voor de kinderen. Uiteraard kan ik op basis van het convenant en het ouderschapsplan niet direct beoordelen of alle activa die er tijdens het huwelijk waren, verkregen waren door overgespaard inkomen en of de berekening van de alimentatie juist was. Meneer kon deze activa ook via schenkingen of erfenissen hebben verkregen. Het gaat er echter om dat partijen, althans mevrouw, niet goed is voorgelicht. Partijen dienen te weten waar zij, wanneer de wettelijke regels zouden zijn toegepast, recht op had. Indien partijen dan alsnog kiezen voor bv. een verdeling met gesloten beurzen dan is dat aan partijen waarbij er uiteraard ook een regeling dient te komen voor de mogelijkheid dat de fiscus zo’n verdeling/verrekening ziet als schenking. Ook dit was niet in het convenant opgenomen. Conclusie van het verhaal: Laat je tijdens een mediation altijd voorlichten over de wettelijke regels of juridische aspecten inzake het berekenen van kinderalimentatie, partneralimentatie, verdeling van de huwelijksgemeenschap dan wel afwikkeling van de huwelijkse voorwaarden. Pas dan kunt u onderbouwd een keuze maken voor wat u voor de toekomst wenst. Zorg dat de juridische aspecten van uw afspraken altijd door een juridisch adviseur worden getoetst.
Servus Advocatuur & Mediation Bij de advocaten van Servus kunt u er op vertrouwen dat deze berekeningen voor u worden gemaakt en aan u worden toegelicht. Wij brengen, als mediator of advocaat, de juridische kwesties in kaart en helpen de betrokkenen te zoeken naar de voor hen beste oplossing van het conflict. De betrokkenen hakken uiteindelijk zelf, met kennis van zaken, de knoop door waarna de afspraken worden vastgelegd in een convenant.
Ilona Anthonise-Gieling, advocaat-mediator 0113- 34 86 26